2Doç. Dr., Ulucanlar Göz Eğitim ve Araştırma Devlet Hastanesi, Oftalmoloji, Ankara, Türkiye
3Prof. Dr., Ulucanlar Göz Eğitim ve Araştırma Devlet Hastanesi, Oftalmoloji, Ankara, Türkiye Amaç: Bu çalışmada neovasküler tip yaşa bağlı makula dejenerasyonu (YBMD) hastalarında uygulanan intravitreal afl ibercept tedavisinin kornea endotel hücreleri üzerine in vivo etkisini inceleme.
Gereç ve Yöntemler: Bu çalışmaya tek tarafl ı neovasküler tip YBMD tanısı mevcut olan 34 hastanın (19 erkek, 15 kadın; ortalama yaş; 66.4±3.4 yıl) 34 gözü dahil edildi. Bütün hastalara ilk üç ay ardışık intravitreal afl ibercept (2.0 mg, 0.05 ml) uygulanmasının ardından takiplerde gerektikçe tedavi uygulandı. Takip süresi 6 ay olarak belirlendi. Non-kontakt speküler mikroskopi ile başlangıçta ve takiplerde her iki gözdeki santral kornea kalınlığı (SKK), endotel hücre yoğunluğu (hücre/mm2), değişkenlik katsayısı (%) ve hekzagonalite (%) parametreleri değerlendirildi. Hastaların tedavi almayan diğer gözleri kontrol grubu olarak belirlendi.
Sonuçlar: Çalışmada hastalara uygulanan ortanca enjeksiyon sayısı 4 (min:3-max:6) idi. Başlangıçta tedavi alan gözlerde ortanca SKK, endotel hücre yoğunluğu, değişkenlik katsayısı ve hekzagonalite değerleri sırasıyla 534.0?m, 2266.0 hücre/mm2, 34.5 ve 46.0% olarak belirlendi. Başlangıçta ve 6 aylık takipler boyunca tedavi uygulanan ve uygulanmayan gözlerde ayrıca tedavi alan gözler ile tedavi almayan gözler arasında SKK, endotel hücre yoğunluğu, değişkenlik katsayısı ve hekzagonalite açısından istatistiksel olarak anlamlı fark saptanmadı.
Sonuç: Yaş tip YBMD hastalarında tekrarlayan dozlarada uygulanan 2.0 mg intravitreal afl ibercept tedavisinin speküler mikroskopi ile değerlendirildiğinde kornea endotel hücreleri üzerine herhangi bir toksik bir etkisi saptanmamıştır.
Keywords : Afl ibercept, yaşa bağlı makula dejenerasyonu, kornea endoteli, speküler mikroskopi, vasküler endotelyal büyüme faktörü